W kontekście omawiania zagadnień związanych z ochroną własności intelektualnej pojawia się szereg ważnych określeń. Jednym z nich jest patent. Nazwa ta znajduje się w powszechnym użyciu i jest wszystkim doskonale znana. Warto jednak wiedzieć, co dokładnie się za nią kryje.
Patent – co to takiego?
Słowo „patent” pochodzi z języka łacińskiego i oznacza „otwarty”, „jawny”. W odniesieniu do kwestii dotyczących ochrony własności intelektualnej patent to ograniczone w czasie prawa właściciela rozwiązania technicznego do wyłącznego korzystania z wynalazku lub wynalazków, które są przedmiotem patentu w celach zawodowych lub zarobkowych. Prawa te obowiązują na terenie państwa, które udzieliło patentu na mocy decyzji administracyjnej pod warunkiem wniesienia opłat za minimum pierwszy okres ochrony od daty zgłoszenia.
Patent – na jakie wynalazki jest udzielany?
Wynalazek, który miałby zostać objęty ochroną w ramach patentu, powinien spełniać określone wymogi. Przede wszystkim musi być nowy, a więc niebędący częścią stanu techniki. Ma również posiadać poziom wynalazczy – czyli taki, który nie wynika w oczywisty sposób ze stanu techniki. Ponadto konieczne jest, aby nadawał się do zastosowań o charakterze przemysłowym, co oznacza dokładnie tyle, że musi być użyteczny w działalności przemysłowej. Opatentowane wynalazki często mają związek z wytworami materialnymi ukształtowanymi przestrzennie i nadającymi się do wykorzystania. Niemniej niezbędne jest przy tym określenie ich cech, do czego służą elementy techniczne – pod uwagę brane są takie parametry wynalazku jak jego budowa lub skład oraz sposób oddziaływania technicznego na materię. Przy tej sposobności wypada przypomnieć o tym, co wynalazkiem nie jest. Mowa tutaj m.in. o odkryciach i teoriach naukowych, planach odnoszących się do działalności umysłowej czy o wytworach estetycznych lub takich, których nie na da się zastosować na potrzeby przemysłowe.
Patent – jak go uzyskać i na jaki okres?
W celu uzyskania patentu należy zgłosić wynalazek do Urzędu Patentowego RP. Wniosek podlega bardzo dokładnej analizie, po czym zostaje podjęta stosowna decyzja. Prawo do ochrony patentowej wynalazku przyznawane jest na 20 lat. Ochroną patentową obejmuje się także:
- wzory użytkowe – prawo ochronne obowiązuje przez 10 lat,
- znaki towarowe – prawo ochronne obowiązuje przez 10 lat, przy czym można przedłużać je na kolejne 10-letnie okresy (w tym względzie nie ma limitów),
- prawo z rejestracji wzoru przemysłowego – przyznawane jest na 25 lat,
- prawo z rejestracji topografii układu scalonego – przyznawane jest na 10 lat.
Patent – czy trudno go uzyskać?
Wnioski o przyznanie ochrony patentowej składane do Urzędu Patentowego RP muszą spełniać szereg wymogów. W praktyce sprawy związane z uzyskaniem omawianej ochrony bywają dość skomplikowane, czego najlepszym przykładem są patenty na oprogramowanie komputerowe. Warto zwrócić się o pomoc do rzecznika patentowego, który tematem zajmie się kompleksowo.
Artykuł powstał we współpracy z: kancelaria patentowa Kraków.
